KIDEM TAZMİNATI TAVANI
| 01.01.2024 - 31.12.2024 tarihleri arasında | 35.058,58.-TL |
| 01.07.2023 - 31.12.2023 tarihleri arasında | 23.489,83.-TL |
| 01.01.2023 - 30.06.2023 tarihleri arasında | 19.982,83.-TL |
| 01.07.2022 - 31.12.2022 tarihleri arasında | 15.371,40.-TL |
| 01.01.2022 - 30.06.2022 tarihleri arasında | 10.848,59.-TL |
| 01.07.2021 - 31.12.2021 tarihleri arasında | 8.284,51 TL |
| 01.01.2021 - 30.06.2021 tarihleri arasında | 7.638,96 TL |
| 01.07.2020 - 31.12.2020 tarihleri arasında | 7.117,17 TL |
| 01.01.2020 - 30.06.2020 tarihleri arasında | 6.730,15 TL |
| 01.07.2019 - 31.12.2019 tarihleri arasında | 6.379,86 TL |
| 01.01.2019 - 30.06.2019 tarihleri arasında | 6.017,60 TL |
| 01.07.2018 - 31.12.2018 tarihleri arasında | 5.434,42 TL |
| 01.01.2018 - 30.06.2018 tarihleri arasında | 5.001,75 TL |
| 01.07.2017 - 31.12.2017 tarihleri arasında | 4.564,37 TL |
| 01.01.2017 - 30.06.2017 tarihleri arasında | 4.426,16 TL |
| 01.07.2016 - 31.12.2016 tarihleri arasında | 4.297,21 TL |
| 01.01.2016 - 30.06.2016 tarihleri arasında | 4.092,53 TL |
| 01.09.2015 - 31.12.2015 tarihleri arasında | 3.828,37 TL |
| 01.07.2015 - 31.08.2015 tarihleri arasında | 3.709,98 TL |
| 01.01.2015 - 30.06.2015 tarihleri arasında | 3.541,37 TL |
| 01.01.2014 - 31.12.2014 tarihleri arasında | 3.438,22 TL |
| 01.07.2013 - 31.12.2013 tarihleri arasında | 3.254,44 TL |
| 01.01.2013 - 30.06.2013 tarihleri arasında | 3.129,25 TL |
| 01.07.2012 - 31.12.2012 tarihleri arasında | 3.033,98 TL |
| 01.01.2012 - 30.06.2012 tarihleri arasında | 2.917,27 TL |
| 01.07.2011 - 31.12.2011 tarihleri arasında | 2.731,85TL |
| 01.01.2011 - 30.06.2011 tarihleri arasında | 2.623,23 TL |
| 01.07.2010 - 31.12.2010 tarihleri arasında | 2.517,01 TL |
| 01.01.2010 - 30.06.2010 tarihleri arasında | 2.423,88 TL |
| 01.07.2009 - 31.12.2009 tarihleri arasında | 2.365,16 TL |
| 01.01.2009 - 30.06.2009 tarihleri arasında | 2.260,04 TL |
| 01.07.2008 - 31.12.2008 tarihleri arasında | 2.173,18 TL |
| 01.01.2008 - 30.06.2008 tarihleri arasında | 2.087,92 TL |
| 01.07.2007 - 31.12.2007 tarihleri arasında | 2.030,19 TL |
| 01.01.2007 - 30.06.2007 tarihleri arasında | 1.960,69 TL |
| 01.07.2006 - 31.12.2006 tarihleri arasında | 1.857,44 TL |
| 01.01.2006 - 30.06.2006 tarihleri arasında | 1.770,63 TL |
| 01.07.2005 - 31.12.2005 tarihleri arasında | 1.727,15 TL |
| 01.01.2005 - 30.06.2005 tarihleri arasında | 1.648,90 TL |
Hesaplanışı:
1.1) Kıdem Tazminatı Hesaplama
Kıdem tazminatı tavan tutarı, Devlet Memurları Kanununa tabi en yüksek Devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçememektedir.
Devlet Memurlarına bir hizmet yılı için ödenmekte olan emeklilik ikramiyesinin hesabında aşağıda belirtilen ödemelerin toplamı esas alınmaktadır:
|
Aylık Gösterge |
X |
Aylık Katsayısı |
|
Ek Gösterge |
X |
Aylık Katsayısı |
|
Kıdem Aylığı Toplam Göstergesi |
X |
Aylık Katsayısı |
|
Taban Aylık Göstergesi |
X |
Taban Aylık Katsayısı |
|
(Aylık Gösterge + Ek Gösterge) |
X |
Aylık Katsayısı X (% 215) |
Bu çerçevede en yüksek devlet memuru olan Başbakanlık Müsteşarına bir hizmet yılı için ödenen emeklilik ikramiyesi aşağıdaki şekilde hesaplanmaktadır;
|
1.500 |
X |
0,760871 |
= |
1.141,307 |
|
8.000 |
X |
0,760871 |
= |
6.086,968 |
|
500 |
X |
0,760871 |
= |
380,436 |
|
1.000 |
X |
11,909083 |
= |
11.909,083 |
|
(1.500+8.000) |
X |
0,760871 X (% 215) |
= |
15.540,790 |
|
Toplam |
35.058,58 |
|||
1 TEMMUZ 2023 TARİHİNDEN İTİBAREN
VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI TUTARININ YENİ TUTARI
Yasa ile yapılan düzenleme ile değişen parametrelere istinaden 1 Temmuz 2023 - 31 Aralık 2023 tarihleri arasında geçerli olmak üzere uygulanacak vergiden istisna kıdem tazminatı tutarı 23.489,83.-TL olarak hesaplandı.
1 OCAK 2023 TARİHİNDEN İTİBAREN
VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI TUTARININ YENİ TUTARI
12/01/2023 tarihli ve 7431 sayılı Yasa ile yapılan düzenleme ile değişen parametrelere istinaden 1 Ocak 2023-30 Haziran 2023 tarihleri arasında geçerli olmak üzere uygulanacak vergiden istisna kıdem tazminatı tutarı 19,982.83 TL olarak hesaplandı.
Kıdem tazminatı belirli bir süre çalıştıktan sonra işine son verilen ya da emeklilik dolayısıyla işinden ayrılmak durumunda bulunan işçiye, çalıştığı süreye göre, işyerince topluca ödenen para olarak tanımlanmaktadır. Gelir Vergisi Kanunu’na göre kıdem tazminatlarının belirli koşullar içerisinde vergilendirilmemesi gerekmektedir.
Bu kapsamda 21/3/2018 tarihli ve 7103 sayılı Kanunun 5’inci maddesi ile değişik Gelir Vergisi Kanununun kıdem tazminatı ile ilgili 25/7 nci fıkrası aşağıdaki gibidir.
“7. (Değişik: 21/3/2018-7103/5 md.) a) 25/8/1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanunu ve 20/4/1967 tarihli ve 854 sayılı Deniz İş Kanunu’na göre ödenmesi gereken kıdem tazminatlarının tamamı ile 13/6/1952 tarihli ve 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanuna göre ödenen kıdem tazminatlarının hizmet erbabının 24 aylığını aşmayan miktarları (Hizmet ifa etmeksizin ödenen ücretler tazminat sayılmaz.);
b) Hizmet erbabının tabi olduğu mevzuata göre bu bendin (a) alt bendinde belirtilen istisna tutarının hesabında dikkate alınmak şartıyla, hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra; karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödemeler ve yardımlar (Bu bendin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.)”
7103 sayılı Kanunla 193 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının yeniden düzenlenen (7) numaralı bendinin (a) alt bendi ile 1475, 854 ve 5953 sayılı Kanunlara göre ödenen kıdem tazminatlarına uygulanacak istisnaya ilişkin düzenleme aynen korunmuştur.
Ayrıca, 7103 sayılı Kanunla 193 sayılı Kanunun 61 inci maddesinin üçüncü fıkrasına aşağıdaki (7) numaralı bent eklenmiştir.
“7. Hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra; karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödemeler ve yardımlar.”
1475 ve 854 sayılı Kanunlar uyarınca, hizmet erbabının çalıştığı süre ve kıdem tazminatına esas ücreti dikkate alınarak hesaplanan ve ödenen kıdem tazminatları istisna kapsamına girmekte olup hesaplanan bu tutarları aşan ilave ödemeler ise ücret kapsamında değerlendirilmek suretiyle vergilendirilmektedir.
Hizmet erbabının kıdem tazminatına esas ücretine göre hesaplanan ve en yüksek Devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenen azami emekli ikramiyesi tutarını aşan ödemelerde ise en yüksek Devlet memuruna ödenen azami emekli ikramiyesi kadarlık kısmı istisnaya konu edilecek, aşan kısmı ise ücret olarak vergilendirilecektir.
Bu hesaplamada en yüksek devlet memuru olarak daha önce Başbakanlık Müsteşarı dikkate alınırken, yeni başlayan Cumhurbaşkanlığı sisteminde, en yüksek devlet memuru olarak Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı dikkate alınmaktadır.
11/6/2018 tarihli ve 30448 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 303 seri No.lu GVK Genel Tebliği ile 7103 sayılı Kanun değişikliğe ilişkin açıklamalar yapılmıştır. Bu açıklamaların bazı bölümleri aşağıdaki gibidir.
“ÖRNEK:
Örnek 8: (C) Anonim şirketinde 20 yıl süreyle çalıştıktan sonra 5/2/2018 tarihinde işten ayrılan (D)’ye, işvereni tarafından 854 sayılı Kanun uyarınca, kıdem tazminatına esas ücreti olan 7.500 TL üzerinden hesaplanan 150.000 TL kıdem tazminatı ödenmiştir.
Hesaplanan kıdem tazminatı tutarı 150.000 TL olsa da, istisna edilecek tutar, en yüksek Devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenen azami emekli ikramiyesi tutarı ve çalışma süresi dikkate alınarak hesaplanan tutarı aşamayacaktır. Vergiden istisna kıdem tazminatı tutarı bu örnekte 2/1/2018 tarihi itibariyle geçerli olan 5.001,76 TL olarak dikkate alınacaktır.
Buna göre, (D)’nin 20 yıl çalışması karşılığı istisna edilecek azami tutar (5.001,76x20=) 100.035,20 TL dir. Bu nedenle (D)’ye ödenen 150.000 TL kıdem tazminatının 100.035,20 TL lik kısmı gelir vergisinden istisna edilecek, aşan kısım olan (150.000-100.035,20=) 49.964,80 TL ise ücret olarak vergiye tabi tutulacaktır.”
Kıdem tazminatına ilişkin yasal düzenleme, 4857 sayılı İş Kanunun 120’nci maddesi uyarınca halen yürürlükte olan 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14’üncü maddesinde yer almaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu’nun geçici 6’ncı maddesi uyarınca kıdem tazminatı için bir kıdem tazminatı fonu kurulacaktır. Kıdem tazminatı fonuna ilişkin Kanunun yürürlüğe gireceği tarihe kadar işçilerin kıdemleri için 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14 üncü maddesi hükümlerine göre kıdem tazminatı hakları saklı olduğundan ve bugüne kadar Kıdem Tazminatı Fonu’na ilişkin yasal düzenleme yapılmadığından halen kıdem tazminatının 1475 sayılı Kanunu’nun 14’üncü maddesi uyarınca ödenmesi gerekmektedir.
11/06/2018 tarihli ve 30448 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 303 seri No.lu Gelir Vergisi Tebliğinde “Hizmet Erbabına Ödenen Tazminatların Vergilendirilmesi ile İstisna Uygulaması” başlığı adı altında açıklamalar yapılmıştır.
Bu kapsamda kıdem tazminatlarının gelir vergisinden istisna edilen tutarının hesaplanmasında memuriyet aylık katsayısı ile memuriyet taban aylığı katsayısı dikkate alınarak hesaplama yapılmaktadır.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğünün 05/01/2023 tarihli ve 27998389-010.06.02-1818123 sayılı yazısında; 1/1/2023-30/06/2023 döneminde geçerli olmak üzere; aylık katsayısının (0.388581), memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylık katsayısının (6.082041), iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük ve mali sorumluluk zamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak yan ödeme katsayısının ise (0.123232) olarak belirlendiği belirtilmişti. Bu katsayılara göre 2023 yılı 1 Ocak 2023- 30 Haziran 2023 dönemi için kıdem tazminatı, 17.904,62 TL olarak hesaplanmıştı.
Ancak 13 Ocak 2023 tarihli ve 32072 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7431 sayılı SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA VE 375 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN’un 7’nci maddesi ile yapılan düzenlemeye istinaden Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğünün 13/01/2023 tarihli ve 27998389-010.06.02-1843411 sayılı yazısı ile; 1/1/2023-30/06/2023 döneminde geçerli olmak üzere; aylık katsayısı (0.433684), memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylık katsayı (6.787992), iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük ve mali sorumluluk zamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak yan ödeme katsayısı ise (0.137535) olarak yeniden belirlenmiştir.
27.08.2015 tarih ve 29458 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2015/8057 No.lu Kararname ile en yüksek devlet memurunun emeklilik ikramiyesinde dikkate alınan emeklilik keseneği ve kurum karşılığı oranı % 200’den % 215’e yükseltilmiştir.
Buna göre 1/1/2023-30/06/2023 döneminde geçerli olacak Kıdem Tazminatı Tavanı ise aşağıdaki olmaktadır.
01.01.2023-30.06.2023 Dönemi Kıdem Tazminatı Tavanı
( 1,500.00 + 8,000.00 ) x 0.433684 = 4,120.00
( 1,000.00 x 6.787992 ) = 6,787.99
( 500.00 x 0.433684 ) = 216.84
( 1,500.00 + 8,000.00 ) x 0.433684 x 215% = 8,858.00
Toplam 19,982.83
01.01.2023 tarihinden itibaren, Gelir Vergisinden istisna edilecek kıdem tazminatı tutarı 19,982.83 TL’dir.
Brüt ücret üzerinden hesaplanması gereken kıdem tazminatından sadece damga vergisi kesintisi (binde 7,59 oranında) yapılması gerekmektedir.
İşe başlama tarihinden çıkış tarihine kadar geçen her tam yıl için işçiye 30 günlük brüt ücret üzerinden kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler içinde aynı oran üzerinden ödeme yapılmaktadır.
Kıdem tazminatının tahakkuk ettirildiği tarih itibariyle mi yoksa ödendiği tarih itibariyle mi gider yazılacağı konusunda Maliye Bakanlığı’nın farklı görüşlerinin olduğunun dikkate alınması gerekmektedir.
Bu konuda Maliye Bakanlığı; 20/03/2015 tarihli ve 84098128-120.01.02.07[40-2013-3]-143 özelgesinde
“…kıdem ve ihbar tazminatının gider kaydı konusunda Gelir Vergisi Kanunu’nun 40'ıncı maddesinde özel bir hüküm olmamakla birlikte maddenin birinci fıkrasının (3) numaralı bendi çerçevesinde kurum kazancının tespitinde gider olarak indirilebilmesi için İş Kanununa göre işçinin kıdem tazminatına hak kazanması ve hak edilen kıdem tazminatının da işçiye ödenmiş olması gerekir. Tahakkuk etmiş olsa da ödenmemiş kıdem tazminatının gider yazılması mümkün değildir. Bu nedenle, iş akdinin fesih sözleşmesi ile sona erdirilmesi veya mahkeme kararı dolayısıyla şirketiniz tarafından çalışanlarınıza ödenecek kıdem ve ihbar tazminatı giderlerinin, yukarıda yer alan hükümler çerçevesinde ödemenin yapıldığı dönemde kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.” görüşüne yer vermiştir.
* * *
PAYLAŞ :
