21.07.2022

30/12/2019 TARİHİNDEN İTİBAREN AYLIK %1,6 ORANINDA

UYGULANAN GECİKME ZAMMI ORANI

21/07/2022 TARİHİNDEN İTİBAREN

%2,5 OLARAK YENİDEN BELİRLENMİŞTİR

5801 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı 21/7/2022 tarihli ve 31899 sayılı Resmi Gazete’ de Yayımlandı.
 

21/07/2022 tarihli ve 31899 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5801 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre 30/12/2019 tarihinden itibaren aylık %1,6 oranında uygulanan gecikme zammı oranı 21/07/2022 tarihinden itibaren %2,5 olarak yeniden belirlenmiştir.

Tahsilat Genel Tebliği (Seri: C Sıra No: 6) Resmi Gazete’de Yayımlandı.
21/07/2022 tarihli ve 31899 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri:C Sıra No:6 Tahsilat Genel Tebliği ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre tecil edilen amme alacaklarına uygulanan yıllık tecil faizi oranı %15’ten %24’e çıkarılmış ve tecil faizi oranının uygulamasına ilişkin açıklamalar yapılmıştır.

Tahsilat Genel Tebliği (Seri:B Sıra No:13) Resmi Gazete’de Yayımlandı.

21/07/2022 tarihli ve 31899 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri:B Sıra No:13 Tahsilat Genel Tebliği ile 5/7/2022 tarihli ve 31887 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7417 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 53 ve 54 üncü maddeleriyle 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasında değişiklik yapılmış ve Kanuna geçici 6 ncı madde eklenmiştir.

 
6001 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklikle, Karayolları Genel Müdürlüğünün işletiminde olan otoyollar ile köprülerden geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerince ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmediği durumlarda, 15 günlük süreyi takip eden 30 gün içinde geçiş ücreti ile idari para cezasının geçiş ücretinin 1 katı tutarında ödenmesi halinde, kalan 3 kat idari para cezasının tahsilinden vazgeçileceği düzenlenmiştir.
 
Ayrıca, 6001 sayılı Kanuna eklenen geçici 6 ncı maddeyle, 7417 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 5/7/2022 tarihinden geriye doğru kırkbeş gün öncesine kadar ücret ödemeden yapılan geçişler için de Kanunun 30 uncu maddesinde yapılan değişiklikten yararlanılabileceği düzenlenmiştir.
 
Hazırlanan Tebliğ ile 6001 sayılı Kanunda yapılan değişikliklere ilişkin açıklamalar yapılmaktadır.

YAPILANDIRMA TAKSİTLERİNİN SÜRESİNDE ÖDENMEMESİ

HALİNDE UYGULANAN GEÇ ÖDEME ZAMMI

AYLIK %2,5 OLARAK BELİRLENMİŞTİR

6736, 7020,7143,7256 ve 7326 sayılı yapılandırma kanunlarına göre, yasal süresinde ödenmeyen taksit tutarlarına her ay ve kesri için %1,6 olarak uygulanmakta olan geç ödeme zammı oranı %2,5 olarak uygulanacaktır.

GEÇ ÖDEME ZAMMININ UYGULAMASININ ESASLARI:

21/07/2022 tarihli ve 31899 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5801 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, 31/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan gecikme zammı oranı her ay için ayrı ayrı uygulanmak üzere %2,5 olarak belirlenmiştir.

6736, 7020, 7143,7256 ve 7326 sayılı yapılandırma kanunlarına göre; “yapılandırma anlaşmalarına göre ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti (peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi hâlinde ilk taksiti) izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla yapılandırma kanunlarından yararlandırılır.” hükmü amirdir.

Buna göre, taksitli ödemenin seçilmesi halinde, her yıl için ödenmeyen veya eksik ödenen 2 ve daha az taksitin, son taksiti izleyen ayın sonuna kadar ödenmesi halinde her ay ve kesri için uygulanacak geç ödeme zammı aylık %1,6 dan aylık %2,5‘a yükseltilmiştir.
 

Sosyal Güvenlik Mevzuatına göre prim alacaklarına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı uygulaması 6183 sayılı yasaya göre değil 5510 sayılı Kanunun 89. Maddesine göre belirlenmektedir. 5510 sayılı Kanunun 89.uncu maddesinde “Kurumun prim ve diğer alacakları süresi içinde ve tam olarak ödenmezse, ödenmeyen kısmı sürenin bittiği tarihten itibaren ilk üç aylık sürede her bir ay için
%2 oranında gecikme cezası uygulanarak artırılır. Ayrıca, her ay için bulunan tutarlara ödeme süresinin bittiği tarihten başlamak üzere borç ödeninceye kadar her ay için ayrı ayrı Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Yeni Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanarak gecikme zammı hesaplanır.” Buna göre prim ve diğer alacakların geç ödenmesi halinde ilk üç ay için %2 oranında gecikme cezası, diğer aylar içinde DİBS faiz oranlarına göre gecikme zammı uygulanmaktadır.

Yeni Tecil Faizi Oranı

Tebliğle belirlenen yeni tecil faizi oranı, Tebliğin yayımı tarihi olan 01.07.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Buna göre;

01.07.2022 tarihinden itibaren yapılacak başvurulara dayanılarak tecil edilen kamu alacaklarına yıllık % 24,

Bu tarihten önceki başvurulara dayanılarak tecil edilecek olan kamu alacaklarına, başvuru tarihlerinden 30.12.2019 tarihine kadar geçen süre için ilgili dönemde geçerli olan oranda, bu tarihten itibaren yıllık % 15,

Tebliğin yayımı tarihinden önce tecil edilmiş ve tecil şartlarına uygun olarak ödenmekte olan kamu alacaklarının, Tebliğin yayımı tarihinden sonra ödenmesi gereken taksit tutarlarına, Tebliğin yayımı n tarihine kadar (bu tarih hariç) geçen süre için geçerli olan oranlarda, Tebliğin yayımı tarihinden itibaren de yıllık %24,   oranında tecil faizi uygulanacaktır.

Tecil faizi uygulamasıyla ilgili ayrıntılı açıklama yapılması gerekli görülmemekle birlikte, aşağıdaki özet bilgilerin hatırlatılmasında yarar görülmüştür:

Tecil ancak borçlunun yazılı başvurusu üzerine yapılabilmektedir. Borçlarının tecil ve taksitlendirilmesini talep eden borçluların, "Tecil ve Taksitlendirme Talep Formu" ile müracaat etmeleri gerekmektedir. Bu form, Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde yer almaktadır.
Tecil, talep edilmesi halinde alacaklı kamu idaresi veya tahsil dairesi tarafından zorunlu olarak yerine getirilmesi gereken bir işlem değildir.

Alacaklı idare, zamanında ödenmeyen kamu alacağı için icra takibine başlama veya icrayı devam ettirme halinde borçlunun çok zor durumda kalacağını öngörür ve takdir ederse, yasal düzenleme çerçevesinden alacağını tecil edebilir ve taksitlendirebilir.

Tecil ve taksitlendirme talebinde bulunan borçluların "çok zor durumda" olup olmadıklarının tespitinde, likidite oranı kullanılmakta ve bu oran sonucunda tespit edilen çok zor durum derecesine uygun olarak tecil süresi belirlenmektedir. 

Bilanço esasına göre defter tutan borçluların çok zor durum halinin tespitinde kullanılacak formül aşağıdaki gibidir:

Likidite Oranı  = (Dönen Varlıklar - Stoklar) / Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
 

Likidite oranının 1'den büyük olması durumunda borç tecil edilmemektedir.

Likidite oranının 1 veya 1'den küçük ve 0,5'den büyük olması durumunda 12 aya kadar tecil yapılabilmektedir.

Likidite oranının 0,5 veya 0,5'den küçük olması durumunda ise borçlar 24 aya kadar tecil edilebilmektedir.

Tecil kural olarak teminat gösterilmiş olmak şartıyla yapılabilmektedir. Ancak borçlunun alacaklı tahsil daireleri itibarıyla tecil edilen borçlarının toplamı 50.000 lirayı geçmemesi halinde teminat şartı aranmamaktadır.

Bu tutarın üzerindeki borçların tecilinde, gösterilmesi zorunlu teminat tutarı 50.000 lirayı aşan kısmın yarısıdır.

Herhangi bir haciz uygulaması olmadan tecil edilen borçlar için alınan teminatlar; tecil şartlarına uygun olarak yapılan ödemeler sonucunda kalan tecilli borç tutarının, zorunlu teminat tutarının altına inmesi durumunda yapılan ödemeler nispetinde ve bölünebilir nitelikte olması şartıyla iade edilmektedir.

Tecil faizi oranı yıllık olarak belirlenmekte, basit faiz usulü kullanılarak başvuru tarihinden ödeme tarihine kadar geçen süre için ödenecek taksit tutarları üzerinden hesaplanmaktadır.
 Tecil faizinin hesaplanmasında kullanılan basit faiz usulü formülü aşağıdaki gibidir:

Tecil Faizi = (Taksit Tutarı x Yıllık Tecil Faizi Oranı x Gün Sayısı) / 36.000

Tecil ve taksitlendirme talebinde bulunanların, tecil edilen borçlarını taksit ödeme sürelerinden önce ödemesi mümkündür. Bu durumda, erken ödenen tutara, tecil müracaat tarihinden ödemenin yapıldığı tarihe kadar geçen süre için tecil faizi hesaplanır.

Tecil ve taksitlendirilmiş borçlar çeşitli nedenlerde tecil şartlarına uygun olarak ödenemeyebilir. Bu durumda, tecil ihlal edilmiş sayılmaktadır. Tecil şartlarını ihlal edenlerin, tecilin geçerli sayılması için tecile yetkili makamlara yapacakları başvuru üzerine bu makamlarca gerekli değerlendirme yapıldıktan sonra tecilin geçerli sayılmasına karar verilebilir.

Tecil şartlarının ihlal edilmiş olması, gerekli şartların oluşmuş olması halinde daha önce tecil edilmiş olan alacağın yeniden tecil edilmesine engel değildir.

Tecil edilen borç tutarının % 10’u ödenmedikçe borçluya, ilgili tahsil dairesine borcu bulunmadığını gösteren yazı verilmemektedir.

Aşağıdaki vergiler tecil edilmemektedir:

Geçici Vergi
Özel Tüketim Vergisi
Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi
Özel İletişim Vergisi
Harçlar
Katma değer vergisi borçları, 2016/2 sayılı Tahsilat İç Genelgesinde belirlenen koşullar ve sınırlar çerçevesinde tecil edilebilmektedir.

Tebliğde ayrıca, 6183 sayılı Kanun’un 48. maddesine göre belirlenen tecil faizinin belirli yüzdesi esas alınarak Kanun’un 48/A maddesine göre tecil edilen alacaklar için hesaplanan tecil faizi oranının yeni belirlenen oran ve uygulama esasları dikkate alınarak tespit edileceği belirtilmiştir.