GERİ KAZANIM KATILIM PAYI
BEYANNAMESİ VERME SÜRESİ DEĞİŞTİ
BEYANNAME REHBERİ 
BEYANNAME DÜZENLEME REHBERİ
Çevre Kanunu’na eklenen geri kazanım katılım payı başlıklı Ek Madde 11’inci madde uyarınca Ek-1 sayılı listede yer alan
– Plastik poşetler için geri kazanım katkı payı uygulaması 1 Ocak 2019 tarihinde
– Diğer kalemler lastik, akümülatör, pil, madeni yağ, bitkisel yağ, elektrikli ve elektronik eşya, ilaç, plastik ambalaj, metal ambalaj, cam ambalaj, ahşap ambalaj içinse geri kazanım katılım payı uygulaması 1 Ocak 2020 tarihi itibariyle
başlamıştı.
Bu diğer ürünler için başlayan yeni uygulamaya bağlı olarak GERİ KAZANIM KATILIM PAYI BEYANNAMESİ GENEL TEBLİĞİ’nde değişiklik yapılarak, beyanname verilme zamanı, mahsuplaşma ve düzeltme beyannamesi gibi konularda düzenleme yapıldı.
– Geri kazanım katılım payı beyannamesi; plastik poşetin satışının yapıldığı ve diğer ürünler için piyasaya sürüldüğü/ithal edildiği beyan dönemini takip eden ayın son günü saat 23.59’a kadar yetkili vergi dairesine elektronik ortamda gönderilebilecektir. Bu süre daha önce beyan dönemini takip eden ayın 24 üncü günü saat 23.59’a kadardı.
– Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesini vermekle yükümlü olanlar, Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelikte belirtilen iade şartları doğrultusunda iade alınan ürünlere isabet eden ve ilgili dönemde beyan edilen geri kazanım katılım payı tutarını plastik poşetler için oluşan geri kazanım katılım payı hariç olmak üzere, beyan edecekleri toplam geri kazanım katılım payından mahsup edebileceklerdir.
– Bir beyan döneminde mahsup edilecek geri kazanım katılım payı tutarı toplamı, mükelleflerin beyan edecekleri geri kazanım katılım payı toplam tutarından fazla ise aradaki fark bir sonraki beyan dönemine devredilecektir.
– Geri kazanım katılım payı tutarını azaltıcı mahiyette düzeltme beyannamesi verilmesi hâlinde bu beyannamelere ilişkin gerekli düzeltme işlemleri, doğrudan yapılacaktır. Daha önceki düzenlemede bu beyannamelere ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili il müdürlüklerinden görüş istenilerek ve alınan cevaba göre yapılabilmekteydi.
2872 sayılı Çevre Kanunu’na eklenen Geri Kazanım Katılım Payı başlıklı Ek Madde 11’de yurt içinde piyasaya arz edilen ve Kanunun Ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünlerden poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için piyasaya süren/ithalatçılardan bu listede belirtilen tutarda geri kazanım katılım payı tahsil edileceği hüküm altına alınmıştı.
Bu çerçevede söz konusu madde uyarınca Ek-1 sayılı listede yer alan,
– Plastik poşetler için geri kazanım katkı payı uygulaması 1 Ocak 2019 tarihinde
– Diğer kalemlerden lastik, akümülatör, pil, madeni yağ, bitkisel yağ, elektrikli ve elektronik eşya, ilaç, plastik ambalaj, metal ambalaj, cam ambalaj, ahşap ambalaj içinse geri kazanım katılım payı uygulaması, 1 Ocak 2020 tarihi itibariyle başlamıştı.
Geri kazanım katkı payına ilişkin olarak aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştı.
1) Yasa düzenlemesinden sonra 4/4/2019 tarihli ve 30735 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Genel Tebliği” ile 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununa ekli (1) sayılı listede yer alan ürünlerden sadece plastik poşetler için ödenecek geri kazanım katılım payının beyanı ve tahsiline ilişkin usul ve esaslar düzenlenmişti.
2) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca 09.01.2019 tarih ve 66745475-145.07-6267 sayılı Olur ile güncellenmiş olan Usul ve Esaslarda uygulamada karşılaşılan hususlar göz önünde bulundurularak gerekli değişikliklerin yapılabilmesini teminen, 25/03/2019 tarih ve 66745475-145.07-71201 sayılı Makam Oluru ile “Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul ve Esaslar” yayımlanmıştı.
3) 31/12/2019 tarihli ve 30995 (4. Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelikte; Ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünlerden poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için piyasaya sürenlerden/ithalatçılardan tahsil edilecek geri kazanım katılım paylarının belirlenmesine, beyan edilmesine, tahsilatına ve izlenmesine, ve plastik poşetler için satış noktalarınca, diğer ürünler için piyasaya sürenlerce/ithalatçılarca uyulacak hükümlere ilişkin idari ve teknik usul ve esaslar belirlenmişti.
4) Bu defa 5/2/2020 tarihli ve 31030 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 2) ile 4/4/2019 tarihli ve 30735 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi Genel Tebliği’nde değişiklikler yapıldı. Tebliğ değişikliğinde plastik poşet dışında, diğer ürünlerle ilgili başlayan uygulama konusunda düzenleme yapıldı.
Bu sirkülerde, bu son Tebliğde yer alan hususlara ilişkin açıklamalar yer almaktadır.
I-) Tebliğin Kapsamında Değişiklik
Kanunun Ek-1 sayılı listesinde yer alan plastik poşetler için geri kazanım katkı payı uygulamasına 1 Ocak 2019 yılında başlanılmıştı.
Söz konusu listede yer alan plastik poşet hariç diğer kalemlerden (lastik, akümülatör, pil, madeni yağ, bitkisel yağ, elektrikli ve elektronik eşya, ilaç, plastik ambalaj, metal ambalaj, cam ambalaj, ahşap ambalaj) geri kazanım katılım payı alınmasına ise 01/01/2020 tarihi itibariyle başlanılmıştı.
Tebliğ değişikliğinde, geri kazanım katkı payı beyannamelerinin verilmesine ilişkin usul ve esaslar, bu ürünleri de kapsayacak şekilde değiştirilmiştir.
II-) Beyannamelerin Verilme Zamanı Değişikliği
GERİ KAZANIM KATILIM PAYI BEYANNAMESİ GENEL TEBLİĞİ’nde 2872 sayılı Kanunun ek 11’inci maddesinin Hazine ve Maliye Bakanlığına vermiş olduğu yetkiye dayanılarak beyan dönemleri;
a) Kurumlar vergisi mükellefleri için aylık,
b) Diğerleri için üç aylık,
olarak belirlenmişti.
Tebliğ değişikliğinde, beyan dönemlerinde değişiklik yapılmamış ancak beyanname verme süresi değiştirilmiştir.
− Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesinin, plastik poşetin satışının yapıldığı beyan dönemini takip eden ayın 24’üncü günü saat 23.59’a kadar yetkili vergi dairesine elektronik ortamda gönderilmesi gerekmekteydi.
− Yeni düzenlemede bu süre beyan dönemini takip eden ayın son günü saat 23.59 olarak değiştirilmiştir.
− Ödeme süresinde bir değişiklik yapılmamıştır. Önceden olduğu gibi ödeme, beyanın yapıldığı ayın sonuna kadar yapılmalıdır. Diğer bir ifade ile beyan ve ödeme süreleri aynı olmuştur.
III-) Mahsuplaşma
Tebliğde mahsuplaşma ile ilgili olarak 31/12/2019 tarihli ve 30995 4. mükerrer sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelikte belirtilen iade şartları doğrultusunda oluşan geri kazanım katılım payı tutarının cari dönem içinde piyasaya arz edilen 2872 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı listedeki ürünlere ilişkin oluşan toplam geri kazanım katılım payından indirilmesine ilişkin tanımlama yapılmıştır.
Yönetmeliğin 12’nci maddesinde mahsuplaşma işlemleri aşağıdaki gibi belirlenmişti.
1) Mahsuplaşma işlemleri Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara göre beyanname üzerinden gerçekleştirilir.
2) İade işlemine konu edilen ürünler için mahsuplaşmaya esas bedel olarak ürünün piyasaya arz edildiği tarihte uygulanan geri kazanım katılım payı esas alınır.
3) İadeye esas olan geri kazanım katılım payı tutarı, plastik poşetler için oluşan geri kazanım katılım payı tutarı hariç olmak üzere cari dönem beyanıyla oluşan toplam geri kazanım katılım payı tutarından mahsup edilir.
4) İadeye esas olan geri kazanım katılım payı tutarının cari dönem beyanıyla oluşan geri kazanım katılım payı tutarından fazla olması halinde mahsup edilemeyen tutar gelecek dönem beyanlarıyla oluşacak geri kazanım katılım payı tutarından/tutarlarından mahsup edilmek üzere devredilir.
5) Mahsuplaşmaya esas iade işlemleri, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yurt içinde piyasaya sürülen ve geri kazanım katılım payı alınan ürünler için geçerlidir. Plastik poşetlere yönelik iade ve mahsuplaşma işlemleri gerçekleştirilmez.
6) İade alınarak mahsuplaşma işlemi gerçekleştirilen ürünlerin yeniden piyasaya arz edilmesi halinde piyasaya arz edildiği tarihte uygulanan geri kazanım katılım payı tahsil edilir.
GERİ KAZANIM KATILIM PAYI BEYANNAMESİ GENEL TEBLİĞİ’ne bu düzenlemeye bağlı olarak, Mahsuplaşma başlıklı 12/A maddesi eklenmiştir. Bu maddede yer alan düzenlemede aşağıdaki gibidir.
1) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesini vermekle yükümlü olanlar, Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelikte belirtilen iade şartları doğrultusunda iade alınan ürünlere isabet eden ve ilgili dönemde beyan edilen geri kazanım katılım payı tutarını plastik poşetler için oluşan geri kazanım katılım payı hariç olmak üzere, beyan edecekleri toplam geri kazanım katılım payından mahsup edebilirler.
2) Bir beyan döneminde mahsup edilecek geri kazanım katılım payı tutarı toplamı, mükelleflerin beyan edecekleri geri kazanım katılım payı toplam tutarından fazla ise aradaki fark bir sonraki beyan dönemine devredilecektir.
IV-) Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesine ilişkin düzeltme beyannamesi
Daha önceki düzenlemede geri Kazanım Katılım Payı tutarını azaltıcı mahiyetteki düzeltme beyannamesi verilmesi hâlinde bu beyannamelere ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili il müdürlüklerinden görüş istenilerek ve alınan cevaba göre gerekli düzeltme işlemleri yapılmaktaydı.
Yapılan değişiklikle geri kazanım katılım payı tutarını azaltıcı mahiyette düzeltme beyannamesi verilmesi hâlinde bu beyannamelere ilişkin gerekli düzeltme işlemlerinin doğrudan yapılacağı belirtilmiştir.
Ancak Başkanlık tarafından Çevre ve Şehircilik Bakanlığına geri kazanım katılım payı tutarını azaltıcı mahiyette verilen düzeltme beyannamelerine ilişkin elektronik ortamda bilgi verilinceye kadar, vergi dairesi müdürlükleri tarafından geri kazanım katılım payı tutarını azaltıcı mahiyette verilen düzeltme beyannamelerine ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığının ilgili il müdürlüklerine yazı ile bilgi verilecektir.
Saygılarımızla.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Oğuzhan GÜNGÖR
Şişli - İSTANBUL
