17.07.2023
KURUMLAR VERGİSİ ORANI ARTIRILDI
TAŞINMAZ SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI KALDIRILDI
EK MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ GETİRİLDİ
14/7/2023 tarihli ve 7456 sayılı Yasa ile yapılan bazı düzenlemeler aşağıdaki gibidir:
MTV mükelleflerine 2023 yılına münhasır olmak üzere EK MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ ödeme yükümlülüğü getirilmiştir. Birinci taksiti; AĞUSTOS 2023 ayının sonuna kadar, İkinci taksiti ise, KASIM 2023 ayı sonuna kadar ödenecektir.
Genel kurumlar vergisi oranı %20 den %25 çıkarılmıştır. Bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için ise %25 ten %30 a çıkarılmıştır
Cumhurbaşkanına Geri Kazanım Katılım Payı tutarlarını iki katına kadar artırma yetkisi tanınmıştır.
Kurumların aktifinde en az 2 yıl süreyle tutulan taşınmazların satış veya devrinde uygulanmakta olan KDV istisnası uygulamasına son verilmiştir. Bu maddenin yürürlük tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazlar için değişiklik öncesi hükümleri uygulanacaktır.
Kurumların 19/1/2022 tarihli ve 7351 sayılı ile 4/4/2022tarihli ve 7394 sayılı Kanunlarla getirilen tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kâr payları ile katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler ve istisna kazançlarına kaynak oluşturan yatırım fonlarının katılma paylarının 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 279 uncu maddesi kapsamında değerlenmesinden kaynaklanan değer artış kazançlarına ilişkin istisnaları kaldırılmıştır.
En az iki yıl süreyle kurumun aktifinde bulunan taşınmazların satış veya devrinden elde edilen kazancın %50 sini istisna tutan düzenlemeye son verilmiştir. Ayrıca 15.7.2023 tarihinden önce kurumların aktifinde bulunan taşınmazların elden çıkarılması halinde kazancın %50’si değil sadece %25 i istisna tutulacaktır.
TAŞINMAZ’ların 01.01.2024 tarihinden itibaren KISMİ BÖLÜNME işlemlerine konu edilmesine son verilmiştir.
İhracat faaliyetinde bulunan şirketlere tanınmış olan 1 puanlık kurumlar vergisi indirim imkanı 5 puana çıkarılmıştır; ancak sanayi sicil belgesine sahip üreticilere tanınmış olan 1 puanlık kurumlar vergisi indirimi ile ilgili değişikliğe gidilmemiştir.
ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listede yer alan benzin ve motorin gibi ürünler için belirlenen maktu vergi tutarlarını, her bir mal itibarıyla söz konusu listede yer alan veya yeniden belirlenmiş sayılan en yüksek vergi tutarının beş katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.
6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak Kabul edilen yerlerde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşaası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetler 31/12/2024 tarihine kadar KDV’den müstesna tutulmuştur.
15/7/2023 tarih ve 32249 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7456 sayılı “6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Sayılı Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile yapılan bazı düzenlemeler özetle aşağıdaki gibidir.
EK MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ (Md.1)
MTV mükelleflerine 2023 yılına münhasır olmak üzere EK MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ ödeme yükümlülüğü getirilmiştir.
Ek motorlu taşıtlar vergisi düzenlemesinde öne çıkan hususlar maddeler halinde aşağıda yer verilmiştir.
Motorlu Taşıtlar Vergisi mükelleflerine, 2023 yılı MTV tutarı kadar EK MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ ödeme yükümlülüğü getirilmiştir.
Ek Motorlu Taşıtlar Vergisine
I sayılı Tarifede yer alan; OTOMOBİL, KAPTIKAÇTI, ARAZİ TAŞITLARI VB., MOTOSİKLETLER II sayılı tarifede yer alan; MİNİBÜS, PANEL VAN, MOTORLU KARAVANLAR, OTOBÜS, KAMYON, KAMYONET, ÇEKİCİLER,
IV sayılı tarifede yer alan; UÇAK ve HELİKOPTERLER, tabidir.
MTV’den istisna olan durumlar için EK MTV de olmayacaktır.
Aşağıda yazılı motorlu taşıtlar vergiden ve EK MTV den müstesnadır.
Genel ve özel bütçeli idareler, sosyal güvenlik kurumları ile il özel idareleri, belediyeler, köy tüzel kişilikleri ile bunların üyesi oldukları mahalli idare birlikleri ve Türkiye Kızılay Derneği adına kayıt ve tescil edilen taşıtlar (bu idarelere bağlı olup, ayrı tüzel kişiliği olan işletmeler ile özel kanunlarında malları Devlet malı sayılmış olan kuruluşların taşıtları hariç),
Karşılıklı olmak şartıyla, yabancı devletlerin Türkiye'de bulunan elçilik ve konsolosluklarıyla, elçi, maslahatgüzar ve konsoloslarına (Fahri konsoloslar hariç) ve o devletin uyruğunda bulunan elçilik ve konsolosluk memurlarına ve merkezi Türkiye'de bulunan uluslararası kurullar ile bu kurulların yabancı uyruklu memurlarına ve resmi bir görev için yurda gelen delege ve heyetlere ve bu heyetlere mensup yabancı uyruklu kişilere ait taşıtlar,
Engellilik oranı % 90 ve daha fazla olan malûl ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtlar ile diğer malûl ve engellilerin, bu durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtlar.
18.6.1999 tarihli ve 4389 sayılı Bankalar Kanunu hükümlerine göre temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimleri veya hisseleri kısmen veya tamamen Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna intikal eden bankalara, tasfiyeleri Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu eliyle yürütülen müflis bankaların iflâs idarelerine ait taşıtlar.”
2023 Yılı Ocak ayında otomatik tahakkuk ettirilmiş olan MTV tutarı kadar ilave EK MTV ödenmesi gerekecektir. Bu durumda, yılın ilk yarısında da sahibi olunan motorlu taşıtlar için iki taksit halinde ek MTV ödenecektir.
Yasanın yürürlük tarihinden 31.12.2023 tarihine kadar olan süre içinde İLK DEFA tescil edilecek MTV’ye tabi araçlar için tescilin yapılacağı tarihte 2023 yılı için tahakkuk ettirilecek MTV tutarı kadar EK MTV tahakkuk etmiş olacaktır. Yılın ikinci yarısında tescil edilen araçlar için MTV Kanunun 9 uncu maddesine göre sadece ikinci altı aylık döneme ilişkin MTV tutarı tahakkuk ettirileceğinden, EK MTV tutarı da bu son altı aylık döneme ilişkin MTV tutarı kadar olacaktır.
6/2/2023 tarihli depremler nedeniyle Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca mücbir sebep ilan edilen yerlerde (Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa İlleri ile Sivas İlinin Gürün İlçesi); Deprem tarihi itibariyle kayıt ve tescilli olan taşıtlar,
Deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların maliklerine ait taşıtlar,
Depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz hale gelen taşıtlar,
Deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini (kişinin anne, baba veya çocukları) kaybeden mükelleflere ait taşıtlar EK MTV ye tabi olmayacaktır.
EK MTV tutarı, kanunun yayınlanacağı tarih itibariyle KAYIT ve TESCİL işlemleri yapılmış olan taşıtlar için İKİ TAKSİT halinde ödenecektir. Birinci taksiti; AĞUSTOS 2023 ayının sonuna kadar, İkinci taksiti ise, KASIM 2023 ayı sonuna kadar ödenecektir.
15.07.2023 ila 31.12.2023 tarihleri arasında ilk defa KAYIT ve TESCİL edilecek taşıtlara ait EK MTV tutarı ise bu taşıtlar için tahakkuk edecek MTV tutarı ile birlikte peşin olarak ödenecektir. Taksitli ödeme imkânı bulunmamaktadır.
GERİ KAZANIM KATILIM PAYLARI’NIN 2 KATINA KADAR ARTIRILMASINA VEYA YARISINA KADAR İNDİRİLMESİNE YÖNELİK OLARAK CUMHURBAŞKANLIĞINA YETKİ TANINMIŞTIR. (Md.6)
Cumhurbaşkanına Geri Kazanım Katılım Payı tutarlarını iki katına kadar artırma yetkisi tanınmıştır.
Düzenleme 15.7.2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
KURUMLARIN AKTİFİNDE EN AZ 2 YIL SÜREYLE BULUNAN TAŞINMAZLARIN SATIŞ VEYA DEVRİNDE UYGULANAN KDV İSTİSNASI KALDIRILMIŞTIR. (Md.7 ve 8)
15.7.2023 tarihinden sonra edinilen ve kurumların aktifinde en az 2 yıl süreyle tutulacak taşınmazların satış veya devrinde KDV istisnası uygulamasına son verilmiştir.
15.7.2023 tarihinden önce edinilen ve kurumların aktifinde bulunan taşınmazlarda ise KDV istisnası uygulanmaya devam edecektir. KDV Kanunu’na eklenen Geçici 43 üncü madde ile 15.7.2023 tarihinden önce kurumların aktiflerinde yer alan taşınmazlar için KDV Kanunu’nun 17/4-r bendi hükmünün değişiklik öncesi hükmünün uygulanacağı belirtilmektedir.
Düzenlemeler 15.7.2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
AFETZEDELERE BAĞIŞLANACAK KONUTLARIN INŞAASI DOLAYISIYLA KAMU KURUMU NITELIĞINDEKI MESLEK KURULUŞLARINA YAPILAN TESLIM VE HIZMETLERE KDV İSTİSNASI GETİRİLMİŞTİR (Md.9)
6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak Kabul edilen yerlerde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşaası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetler 31/12/2024 tarihine kadar KDV’den müstesna tutulmuştur. Düzenleme 15.7.2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
AKARYAKIT ile TÜTÜN ve ALKOLLÜ İÇKİLERE İLİŞKİN ÖTV TUTARLARINI CUMHURBAŞKANINCA DEĞİŞTİRİLME YETKİSİ GÜNCELLENMİŞTİR(Md.12)
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) ve (III) sayılı listelerde yer alan malların, oluşabilecek fiyat dalgalanmalarına uygun şekilde vergilenmesi ve günün sosyal, ekonomik ve mali ihtiyaçlarına göre hızlı ve esnek karar alınabilmesi için Cumhurbaşkanına tanınmış olan mevcut yetkiler değiştirilmiştir. Düzenleme 15.7.2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
KURUMLARIN GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM FONU ve GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIĞI DIŞINDA KALAN DİĞER YATIRIM FON VE ORTAKLIKLARIN KATILMA PAYLARI İLE HİSSE SENETLERİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARA İLİŞKİN KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI KALDIRILARAK, BU KAZANÇLARIN KURUMLAR VERGİSİNE TABİ TUTULMASI SAĞLANMAKTADIR. (Md.19/a)
Kurumların19/1/2022 tarihli ve 7351 sayılı ile 4/4/2022tarihli ve 7394 sayılı Kanunlarla getirilen tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kâr payları ile katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler ve istisna kazançlarına kaynak oluşturan yatırım fonlarının katılma paylarının 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 279 uncu maddesi kapsamında değerlenmesinden kaynaklanan değer artış kazançlarına ilişkin istisnaları kaldırılmıştır.
YÜRÜRLÜK: Söz konusu bu değişiklikler, 15.7.2023 tarihten itibaren İKTİSAP EDİLEN YATIRIM FONU KATILMA PAYLARI İÇİN uygulanacaktır.
KURUMLARIN EN AZ İKİ YIL SÜREYLE AKTİFİNDE BULUNDURDUĞU TAŞINMAZLARININ SATIŞINDAN ELDE EDİLEN KAZANCA YÖNELİK KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI KALDIRILMIŞ, 15.7.2023 TARİHİNDEN ÖNCE AKTİFTE BULUNAN TAŞINMAZLARIN YASANIN YÜRÜRLÜK TARİHİNDEN SONRA SATIŞINDAN ELDE EDİLECEK KAZANCA UYGULANACAK İSTİSNA ORANI % 50 DEN % 25 E İNDİRİLMİŞTİR. (Md.19/b ve 22)
Yapılan düzenleme ile uzun yıllardır vergi mevzuatımızda bulunan ve kurumların mali yapılarının güçlendirilmesine olanak sağlamak amacıyla, en az iki yıl süreyle kurumun aktifinde bulunan taşınmazların satış veya devrinden elde edilen kazancın % 50 sini istisna tutan düzenlemeye son verilmiş; ancak yasanın yürürlük tarihi olan 15.7.2023 den önce kurumların aktifinde bulunan taşınmazlara ilişkin istisna tamamen kaldırılmak yerine istisna oranı kazanın % 25 ine düşürülmüştür.
Daha öncesinde 28/11/2017 tarihli ve 7061 sayılı Kanunla yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği 1 Ocak 2018 tarihinden önce bu oran % 75 olarak uygulanıyordu.
Yasanın 22 inci maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na GEÇİCİ MADDE 16 eklenerek, yeni Kanunun yürürlük tarihinden önce kurumların aktifinde bulunan taşınmazların, kanunun yürürlük tarihinden sonra elden çıkarılmasından sağlanan kazançlara kurumlar vergisi istisnasının uygulanabileceğini; ancak istisnaya tabi tutulacak kazancın ise daha önce geçerli olan % 50 oranı yerine % 25 oranı ile uygulanabileceği hüküm altına alınmıştır.
Düzenleme 15.7.2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
TAŞINMAZLARIN KISMİ BÖLÜNMEYE KONU EDİLMESİNE SON VERİLMİŞTİR. (Md.20)
KVK md 19 da yapılan değişikler ile birlikte TAŞINMAZ’ların 1.1.2024 tarihinden itibaren KISMİ BÖLÜNME işlemlerine konu edilmesine son verilmiştir. YÜRÜRLÜK: 1.1.2024
2023 YILI KURUMLAR VERGİSİ ORANI % 20 DEN % 25 E ÇIKARILMIŞ, İHRACAT YAPAN FİRMALARIN İHRACAT FAALİYETLERİNDEN ELDE EDİLEN KAZANCA KURUMLAR VERGİSİ ORANININ 1 PUAN YERİNE 5 PUAN OLARAK İNDİRİMLİ UYGULANMASI İMKANI GETİRİLMİŞTİR. (Md.21)
Kurumlar Vergisi oranı % 20 den % 25 e (bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için ise % 25 ten % 30 a ) artırılmıştır. 2023 yılı 3. Dönem Geçici Vergi Beyannamelerinde yeni kurumlar vergisi oranının uygulanması gerekmektedir. Zira, yürürlük maddesine göre söz konusu değişiklikler 1/10/2023 tarihinden sonra verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
İhracat faaliyetinde bulunan şirketlere tanınmış olan 1 puanlık kurumlar vergisi indirim imkanı 5 puana çıkarılmıştır.
Sanayi sicil belgesine sahip üreticilere tanınmış 1 puanlık kurumlar vergisi indirimi ile ilgili değişikliğe gidilmemiştir.
YÜRÜRLÜK: 1/10/2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2023 yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanmak üzere yasanın Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte (15.7.2023) yürürlüğe girmiştir.
