08.07.2023

EYT EMEKLİLİK BAŞVURU İŞLEMLERİ

İŞE GİRİŞ - İŞTEN ÇIKIŞ İŞLEMLERİ

BAŞVURU SONUCU SORGULAMA

EYT EMEKLİ TEŞVİK

Kamuoyunda Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) olarak bilinen emeklilik düzenlemesine ilişkin 7438 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 03/03/2023 tarih 32121 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Kanunla, 8/9/1999 (dahil) tarihinden önce uzun vadeli sigorta kolları kapsamına çalışmaya başlayanların,  emekli aylığı hak kazanma koşullarından prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi şartlarını tamamlaması durumunda, yaş şartı olmaksızın emekli olabilmelerine imkan sağlanmıştır. Ayrıca emekli aylığı bağlanması için talepte bulunarak aylık bağlananların aynı işyerinde sosyal güvenlik destek primine (SGDP) tabi çalışmaya devam etmeleri halinde (işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içerisinde), bu sigortalıları çalıştıran işverenlere 5 puanlık prim indirimi sağlanacaktır.

Uygulamaya ilişkin öne çıkan bazı hususlara ve işlemlere bu sirkülerimizde aşağıdaki şekilde yer verilmiştir.

1) Sigortalı Türüne Göre Prim Ödeme Gün Sayısı ve Sigortalılık Süresi

Kanun kapsamında emekli olabilmek için sigortalı türüne göre prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi şartı aşağıdaki tablolarda gösterilmektedir.

1.1) 4/a’lı Sigortalılar

1.2) 4/b ve 4/c’li Sigortalılar  

2) Başvuru Süreci

Bu kapsamda yapılacak emeklilik başvuruları e-Devlet üzerinden yapılabilmektedir. Burada aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz.

1. e-Devlet Kapısı www.turkiye.gov.tr adresinden uygulamaya girilir.

2. T.C. Kimlik Numarası ve e-Devlet Şifresi girilerek “Giriş Yap” butonu tıklanır.

3. Ana ekranda yer alan “4/a ve 4/b Emeklilik Başvuruları” uygulamasına tıklanır. Ya da sayfanın en üstünden yer alan arama çubuğuna “EYT” veya “Gelir, Aylık, Ödenek Talep Belgesinin Verilmesi” yazılarak gelen bağlantı adresine tıklanır.

4. Açılan ekranın sağ üst köşesinde yer alan “Yeni Başvuru” butonuna basılır.

5. Tahsis Talep Türü olarak “Yaşlılık Aylığı” seçilir

6. Sigortalı Türü olarak statüsüne göre “4/A SSK” veya “4/B Bağ-Kur” seçilir ve “Başvur” butonuna basılır.

7. Gelen ekranda “Ödemenin Yapılacağı Banka” listeden seçilir.

8. Ödemenin yapılacağı banka şubesi ilgili alana yazılır.

9. Cep numarası 10 haneli olarak “5xxxxxxxxx” şeklinde girilir.

10. Adres alanında MERNİS üzerinden alınan adres otomatik olarak görüntülenir. Eğer başvuru sonucunun başka bir adrese gönderilmesi isteniliyorsa “Farklı Adres” bölümüne adres bilgisi girilir.

11. “Yabancı Ülkerlerde Geçen Hizmetler” bölümünde, yabancı bir ülkeden aylık alınıyorsa “Evet” alınmıyorsa “Hayır” butonu işaretlenir ve “İlerle” butonuna basılır.

12. Gelen ekranda “Başvur” butonuna basılarak başvuru işlemi tamamlanır.

Ancak başvurularını e-Devlet kapısı üzerinden yapmak istemeyen sigortalılar aşağıda yer verilen "kıdem tazminatına esas yazı (emekli olabilir yazısı) talep formu ve cevabi yazı örneği ile gelir, aylık, ödenek talep formu (emeklilik talep dilekçesi) ve örneği ile Sosyal Güvenlik Merkezlerine başvuru yapabilecektir.

a) Emekli olabilir (kıdem tazminatı) yazısı talep formu

b) Emekli olabilir (kıdem tazminatı) cevap yazısı örneği

c) Gelir, aylık, ödenek talep formu

ç) Gelir, aylık, ödenek talep formu örneği

Diğer taraftan, 03.03.2023 tarihli SGK Duyurusunda;

Yaşlılık aylığına hak kazanma şartlarını yerine getiren sigortalılara aylık bağlanabilmesi için işverenler tarafından işten ayrılış bildirgelerinin verilmesi sonrası SGK'ye “Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi” ile başvurulmasının yeterli olduğu,

Sigortalıların emekli olabilmeleri için SGK'den “Emekli Olur” yazısının temin edilmesine gerek bulunmadığı,

SGK tarafından e-Devlet platformunda sunulan hizmetler arasında yer alan “SGK Tescil ve Hizmet Dökümü”, “Sosyal Güvenlik Kayıt Belgesi” ve “Çalışma Hayatım” ayrıca www.sgk.gov.tr internet adresinde yer alan “Ne Zaman Emekli Olurum” uygulamalarında sigortalıların aylığı hak kazanmak için yerine getirmesi gereken şartlar, bu şartları yerine getirip getirmedikleri ve hangi tarihte yerine getirecekleri, sigortalı tescil ve hizmet bilgilerinin yer aldığı,

İşverenlerce sigortalıların söz konusu belgeleri temin etmesi için SGK'ye yönlendirilmemesi, e-Devlet üzerinden temin edilecek bilgi ve belgelere istinaden işten ayrılış bildirgelerinin düzenlenmesi, sadece hizmetlerinde tereddüt olan sigortalılar için SGK'ye resmi yazı talep etmeleri gerektiği belirtilmiştir.

3) EYT Kapsamında Olan Sigortalıların İşten Ayrılışı ve SGDP kapsamında İşe Girişi

Çalışan sigortalının, kanun kapsamında emeklilik başvurusu yapabilmesi için iş yerinden ayrılması ve işverenin “(8) Emeklilik (Yaşlılık) veya Toptan Ödeme Nedeniyle” kodu seçerek işten çıkışının sağlanması gerekmektedir.

Diğer taraftan, emeklilik talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içerisinde en son çalışılan özel sektör işyerinde sosyal güvenlik destek primine (SGDP) tabi çalışmaya başlamaları halinde, sosyal güvenlik destek priminin işveren hissesinde 5 puanlık indirim uygulanacaktır.

Bu kapsamda, çalışan tarafından SGK’ye emeklilik başvurusu yapıldıktan sonra; işveren, çalışanın SGDP’ye tabi olarak çalışmaya başlaması için “İşe Giriş Bildirgeleri Sosyal Güvenlik Destek Primi iş kolu” kodundan başvuru yapabilecektir.

4) EYT Emeklilik Başvuru sorgulama ekranı

EYT EMEKLİLİK SORGULAMA EKRANI

SGK Döküman Yönetimi Sistemi

Emeklilikte yaş şartını kaldıran 5510/geçici 95. madde kapsamında yaşlılık ve emeklilik aylığı almaya hak kazanan sigortalıların sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışmaya devam etmeleri halinde bazı şartlar dahilinde işverenlerin beş puanlık prim indiriminden yararlanmalarına imkân sağlanmıştır.

SGDP beş puanlık indirimden yararlanma şartları nelerdir?

SGDP beş puanlık indirimden yararlanabilmek için;

İlk defa 8/9/1999 veya önceki bir tarihte sigortalı olup, yaşlılık aylığına hak kazanmış sigortalının 3/3/2023 veya sonrası bir tarihte “08-Emeklilik” koduyla işten ayrılış bildirgesinin verilip, işten ayrıldığı işyerinde 30 gün içinde 08-Sosyal Güvenlik Destek Primi sigorta koluna tabi olarak işe giriş bildirgesinin verilmesi,

İşverenin vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcunun bulunmaması,

MUHSGK’nın 15510 sayılı Kanun numarası seçilerek yasal süresi içinde verilmesi,

Tahakkuk eden sigorta primlerin yasal süresi içinde ödenmesi,

Sigortalının 4734 veya 2886 sayılı ihale kanunları kapsamında veya uluslararası sözleşme hükümlerine tabi olarak çalışmaması,

İşyerinin kayıt dışı istihdam ve sahte sigortalı bildirimi nedeniyle yasaklı işyeri kapsamında olmaması
Gerekiyor.

İndirimden yararlanabilmek için emekli aylığının bağlanmış olması şart mıdır?

SGDP’li çalışanlardan dolayı beş puanlık prim indiriminden yararlanabilmek için 5510/geçici 95. madde uyarınca emekli aylığına hak kazanıp tahsis (emeklilik) talebinde bulunulması yeterlidir. Haliyle emekli aylığı henüz bağlanmamış olsa bile SGDP’li olarak çalışmaya başlanılan tarihten itibaren beş puanlık indirimden yararlanılması mümkündür.

Sigortalı aynı işverene ait başka bir şubede çalışmaya başlarsa indirimden yararlanılabilir mi?

Emeklilik nedeniyle işten ayrılan sigortalıdan dolayı beş puanlık indirimden yararlanılabilmesi için sigortalının işten ayrıldığı işyerinde çalışmaya başlaması gerektiğinden sigortalının işten ayrılış bildirgesi ile SGDP’li işe giriş bildirgesindeki SGK sicil numarasının aynı olması gerekiyor.

Asıl işveren işçisi alt işveren yanında çalışmaya başlarsa indirimden yararlanılabilir mi?

Asıl işveren işçisinin emeklilik nedeniyle işten ayrıldıktan sonra asıl işveren yanında çalışmaya başlaması halinde ya da alt işveren işçisinin emeklilik nedeniyle işten ayrılıp aynı alt işveren yanında çalışmaya başlaması halinde beş puanlık indirimden yararlanılması mümkündür. Buna karşın asıl işveren işçisinin alt işveren yanında veya alt işveren işçisinin başka bir alt işveren ya da asıl işveren yanında çalışmaya başlaması halinde beş puanlık indirimden yararlanılamayacaktır.

SGDP’ye tabi işe giriş bildirgesi yasal süresi dışında verilir ise indirimden yararlanmak mümkün müdür?

Sigortalının emeklilik nedeniyle işten ayrıldığı tarih ile SGDP’ye tabi işe başladığı tarih arasında 30 günden fazla bir süre geçememiş ise SGDP sigorta kolundan düzenlenen işe giriş bildirgesi süresi dışında verilse bile beş puanlık indirimden yararlanılabilecektir.

SGDP’li sigortalının birden fazla işyerinde çalışması halinde indirimden birden fazla işyerinde yararlanılabilir mi?

Her bir işyeri bazında 3/3/2023 sonrasında 08-Emeklilik nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilip, 30 gün içinde SGDP sigortalı kolundan işe giriş bildirgesi verilmesi halinde aynı sigortalı için birden fazla işyerinde indirimden yararlanılması mümkündür.

İndirimden yararlanmak için SGK’ya başvuru yapılacak mı?

İndirimden yararlanabilmek için öncelikle e-SGK uygulamalarından İşveren Sistemi/Teşvikler ve Tanımlar/Teşvikten Faydalanılacak Sigortalı Tanımlama seçenekleri işaretlenerek erişilen ekran vasıtasıyla sigortalının TC kimlik numarası girilerek SGK sistemine bir defaya mahsus tanımlatılması, daha sonra muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde 15510 sayılı kanun numarasının ve 2 nolu (yer altında çalışanlar için 48 nolu) SGDP belge türünün seçilmesi yeterli olacaktır.

İndirimden ne kadar süreyle yararlanılabilir?

Beş puanlık prim indiriminden sigortalının işten ayrıldığı tarihe kadar yararlanılması mümkün olup, sigortalı işten ayrıldıktan sonra aynı veya farklı bir işyerinde yeniden SGDP’ye tabi çalışmaya başlasa dahi indirimden ikinci defa yararlanılması mümkün değildir.

İşyerinin başka bir adrese veya sigortalının aynı işverenin başka bir şubeye nakli halinde indirimden yararlanılmaya devam edilebilir mi?

İşyerinin başka bir adrese nakli halinde indirimden yararlanılmaya devam edilecek olmasına rağmen, sigortalının aynı işvereninin başka bir şubesine nakli halinde nakil tarihinden itibaren indirimden yararlanılamayacaktır.

30 Mart’ta emeklilik nedeniyle işten ayrılışı, 31 Mart’ta SGDP’li işe girişi verilmiş sigortalının 2023/Mart ayı SGK bildirimi nasıl yapılmalı?

MUHSGK uygulamalarında aynı ayda aynı işyerinden ve birden fazla belge türü veya kanun numarası ile bildirilen sigortalıların prim gün sayılarının 30 günden fazla bildirilmesine izin verilmemektedir. Bu bakımdan 30 Mart’ta emeklilik nedeniyle işten ayrılışı, 31 Mart’ta SGDP’li işe girişi verilmiş sigortalının 1 nolu belge türündeki prim gün sayısının 30 gün olarak, 2 nolu belge türündeki prim gün sayısı ve kazancının 0 gün olarak (1 günlük eksik gün nedeni 25 nolu kodla) bildirilmesi gerekecektir.