SOSYAL GÜVENLİK KURUMU,
BORÇLARIN ZAMANAŞIMINA
UĞRAMASI KONUSUNDA
2012-27 SAYILI GENELGEDE DEĞİŞİKLİK YAPTI
SGK’YA OLAN BORÇLARIN ZAMANAŞIMINA UĞRAMASIYLA İLGİLİ USUL VE ESASLAR:
Bilindiği üzere 2012-27 sayılı genelgenin 7.2 bölümünde, SGK’ ya olan borçların zamanaşımına uğramasına rağmen, mahkemeden borcun zamanaşımına uğradığına dair karar getirilmeden SGK, alacağın 6183 sayılı yasaya göre takibinden vazgeçmiyordu. Bu da işverenlerin mağduriyetine ve uzun bir mahkeme süreci yaşanmasına neden olmaktaydı. Sosyal Güvenlik Kurumu haksız yapılan bu uygulamadan vazgeçerek Kanuna uygun düzenleme yapmıştır.
Yapılan düzenlemeye göre, borcun takip edildiği SGK birimleri 6183 sayılı Kanunun 103’üncü ve 104’üncü maddelerinde ve 5510 sayılı Kanunun 91 inci maddesinde sayılan zamanaşımını kesen ve durduran sebepler ile diğer gerekli araştırmalar yapacaktır. Yapılan araştırma sonucunda borcun zamanaşımına girdiğinin anlaşılması halinde borçlulara ilgili genelge ekinde yer alan "Borç Bilgilendirme Formu" gönderilmek suretiyle yazının tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde ödeme yapılması istenilecektir. Söz konusu SGK alacağı için yapılacak olan rızaen ödemeler kabul edilecektir. Borçlular tarafından ödeme yapılmaması halinde herhangi bir mahkeme ilamı aranmaksızın zamanaşımına girmiş borcun 6183 sayılı Kanun kapsamında takibi mümkün olmadığından, bu borçlar icra servisine gönderilmeyerek takip edilmeyecektir.
6183 sayılı Kanunun 58 inci maddesine göre ödeme emrine itiraz, ödeme emrinin tebliğinden itibaren 15 gün içinde yapılması gerektiğinden, kendisine ödeme emri gönderilen borçlu, borcunun zamanaşımına girdiği yönünde ödeme emrinin tebliğinden itibaren 15 gün içinde alacaklı SGK ünitesine itiraz etmesi halinde; kişilerin yargıya gitmesine gerek duyulmaksızın söz konusu alacağın zamanaşımına girip girmediği Prim Tahakkuk İtiraz Komisyonunca incelenecek, zamanaşımına girdiği tespit edilen alacaklara ait icra takibi durdurulacaktır. SGK’ya zamanaşımı defii iddiası ile itiraz edilmesi mahkemeye dava açma süresini durduran veya kesen bir işlem olarak kabul edilmeyecektir. İcra takip dosyasında birden fazla dönem bulunması ve bu dönemlerden bazılarının zamanaşımına girdiğinin tespit edilmesi halinde sadece zamanaşımına girdiği tespit edilen dönemin icradan iptali yapılacaktır.
Borcun zamanaşımına uğraması sonucunda söz konusu alacak için artık borçlu hakkında icra ve haciz yoluna başvurulamamakta dolayısıyla zamanaşımına uğramış olan alacak, alacaklı için alacak hakkını (borçlu için de borçluluk niteliğini) sona erdirmeyip onu "eksik bir borç" haline dönüştürdüğünden, diğer bir ifade ile ilgili kişilerin borçlarını ortadan kaldırmadığından bu kişiler SGK’ ya karşı halen borçlu sayılmaktadır. Bu nedenle zamanaşımına girmiş borçlar;
• SGK tarafından verilecek borcu yoktur yazılarında veya Kurum ve Kuruluşlarca yapılacak borç sorgulamalarında,
• SGK tarafından uygulanan teşvik, destek ve indirimlerde,
• Primlerini kendileri ödeyen sigortalıların sağlık hizmetlerinden yararlanılmasında,
• KDV Mahsubu ile prim ödenmesinde kullanılan "Borç Döküm Formunda", işverenin/sigortalıların borcu olarak dikkate alınacaktır.
Yine ihale konusu veya özel bina inşaatlarında yapılan araştırma işlemi sonucunda saptanan fark işçilik borçlarının işverene tebliği üzerine söz konusu borçların işverence zamanaşımına girdiği ile ilgili itiraz edilmesi durumunda bahse konu bu borçlar ödenmeden ihale konusu işlerde teminatın iadesi ve özel bina inşaatlarında ise iskan için ilişiksizlik belgesi verilmeyecektir.
Ayrıca 6183 sayılı Kanunun 23’üncü maddesine göre Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince reddiyat yapılması durumunda anılan maddenin birinci fıkrasına göre yapılacak mahsuptan sonra SGK’nın zamanaşımına girmiş prim alacakları dahil prim ve diğer alacaklarından muaccel olanlara mahsup yapılacaktır.
SGK’ ya borcu olup, borcu zamanaşımına girmiş işverenlerimizin yukarıdaki açıklamalara göre hareket etmesi, mahkemelik olan işverenlerimizin ise ilgili Mahkeme veya SGK ünitesine yeni yapılan düzenlemeden yararlanmak için başvurmasını önermekteyiz.
Saygılarımızla…
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Oğuzhan GÜNGÖR
Şişli - İSTANBUL
